W Skrzeszewie uczcili tych, którzy uratowali nas przed bolszewicką niewolą

W niedzielę, 16 sierpnia, w Skrzeszewie obchodzono 100. rocznicę „cudu nad Wisłą”oraz bitwy pod Skrzeszewem i Frankopolem, która nazywana jest „cudem nad Bugiem”.

Uroczystości rozpoczęła Msza Św. w skrzeszewskim kościele pw. Św. Stanisława Biskupa i Męczennika w intencji poległych za Ojczyznę. Po nabożeństwie zebrani wysłuchali koncertu pieśni patriotycznych i wojskowych w wykonaniu śpiewaków operowych i solistów instrumentalistów z zespołu Artes Esembles.
Później uczestnicy wraz z pocztami sztandarowymi i w asyście ułanów na koniach przeszli na cmentarz w Skrzeszewie, pod Pomnik Poległych Ułanów poległych w wojnie z bolszewikami w 1920 r., gdzie odbyły się dalsze uroczystości. Obelisk upamiętnia żołnierzy Grupy Jazdy Ochotniczej majora Feliksa Jaworskiego oraz mieszkańców Skrzeszewa poległych 18 i 19 sierpnia 1920 podczas walk o miejscowość. - Wszyscy oni poświęcili swe życie, broniąc Polski i Europy przed bolszewicką niewolą, przed zniszczeniem chrześcijańskiej cywilizacji. Stanęli naprzeciw zła i pokonali je, składając siebie w ofierze – przypomniał prowadzący uroczystość Paweł Kryszczuk.
Gości powitała wójt Apolonia Stasiuk. W uroczystości wzięli udział m.in. poseł Marek Sawicki, przedstawiciele senatora Waldemara Kraski, Hanna Irena Rola- Różycka – honorowa prezes Stowarzyszenia Rodzina 19. Pułku Ułanów Wołyńskich, władze powiatu sokołowskiego na czele z przewodniczącym Rady Powiatu Sokołowskiego Jackiem Odziemczykiem, radni gminy Repki na czele z przewodniczącym Adamem Czarnockim, burmistrz Drohiczyna Wojciech Borzym, wójt gminy Korczew Sławomir Wasilczuk, szef siedleckiej Delegatury Kuratorium Oświaty Adam Skup, księża z parafii Skrzeszew, Wyrozęby i Wirów, żołnierze z 5. Mazowieckiej Brygaty Wojsk Obrony Terytorialnej, przedstawiciele gminnych instytucji, strażacy z OSP działających na terenie gminy Repki i duża grupa mieszkańców.

Wójt Apolonia Stasiuk i przewodniczący Adam Czarnocki podczas uroczystości odsłonili wmurowaną w obelisk pamiątkową tablicę przekazaną kilka tygodni temu przez prezydenta RP Andrzeja Dudę. Poświęcił ją ks. kanonik Sławomir Mazur – proboszcz parafii w Skrzeszewie.

[ZT]6223[/ZT]

Prelekcję o bitwie pod Skrzeszewem i Frankopolem wygłosił mecenas Bogusław Niemirka, autor wydanej 10 lat temu publikacji poświęconej temu wydarzeniu. Opowiedział o przebiegu walk o Skrzeszew w dniach 18-19 sierpnia 1920 r. Niewielkiej grupie żołnierzy Polskich, głównie ochotników (w pewnym momencie z rzeszą bolszewików, wycofujących się spod Warszawy walczyło zaledwie 17 ułanów) udało się zdobyć miejscowość i wziąć do niewoli tysiąc jeńców rosyjskich. - W wymiarze operacyjnym ta bitwa miała duże znaczenie, bo nie pozwoliła na zorganizowanie obrony rosyjskiej. Trzy dni później Polacy atakowali już Białystok – podkreślił Bogusław Niemirka. Poszukiwania w archiwach, jakie przeprowadził wskazują, że w walkach o Skrzeszew zginęło 39 ułanów i mieszkańców Skrzeszewa, ale lista ta wciąż uzupełniana jest o nowe nazwiska. Najmłodszą ofiarą był 16-letni uczeń z Lublina Stefan Laśkiewicz.

W 1928 r. przy drodze w Skrzeszewie postawiono pomnik ku chwale 212 pułku ułanów lubelskich. Po 1945 r. władze starały się o wymazanie pamięci o poległych w wojnie z 1920 r., groby żołnierskie na cmentarzy niszczały, a pomnik ocalał, zarośnięty krzakami. W 1993 r., w 73. rocznicę bitwy za kadencji wójta Marka Sawickiego w skrzeszewskim kościele odsłonięto pamiątkową tablicę, na cmentarzu odsłonięto Pomnik Poległych Ułanów i odnowiono stare groby żołnierskie. W 1999 r. Zespół Szkół w Skrzeszewie otrzymał imię 19. Pułku Ułanów Wołyńskich.
Poseł Marek Sawicki w swoim wystąpieniu podkreślił, że w obliczu wojny z bolszewikami doszło do zjednoczenia wszystkich sił politycznych w Polsce. - Nie mogliśmy liczyć na wsparcie z Zachodu, ale Polska mogła liczyć na synów chłopskich, którzy stanowili większość w blisko milionowej polskiej armii, która broniła Ojczyzny – mówił.
Na koniec pod pomnikiem złożono kwiaty i zapalono znicze. A wójt Apolonia Stasiuk podziękowała wszystkim, zaangażowanym w organizację uroczystości.