Sokołowianie w 85. rocznicę wybuchu II wojny światowej

W niedzielę, 1 września, pod Pomnikiem Czynu Niepodległościowego odbyła się uroczystość upamiętniająca 85. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Wojny, w której życie straciło 6 milionów polskich obywateli a zniszczenia materialne były gigantyczne.

Uroczystość poprowadził Paweł Kryszczuk, który powitał wszystkich w imieniu nieobecnej burmistrz Sokołowa Podlaskiego Iwony Kublik.

- Dziś oddajemy hołd tym wszystkim, którzy w obliczu wojennej zawieruchy walczyli o naszą wolność, godność i lepsze jutro. To czas refleksji nad tragicznymi losami milionów ludzi oraz okazja do przypomnienia sobie, jak ważne jest pielęgnowanie pokoju i solidarności w obliczu historycznych doświadczeń. Niech ta uroczystość będzie nie tylko okazją do przypomnienia przeszłości, ale również wezwaniem do budowania przyszłości w duchu wzajemnego zrozumienia i współpracy między narodami – podkreślił Paweł Kryszczuk.

Później głos zabrał Piotr Rybak z Pracowni Dokumentacji Dziejów Miasta działającej w Miejskiej Bibliotece publicznej. Przypomniał zgromadzonym wydarzenia poprzedzające wybuch II wojny światowej. Mocno zaakcentował to, że Adolf Hitler doszedł do władzy nie wskutek rewolucji, czy zamachu stanu, ale w wyniku wyborów. W kilku zdaniach odniósł się też do podsumowania polskiego września 1939 r.

- Nie jest prawdą to, co propaganda PRL próbowała nam wcisnąć przez kilkadziesiąt lat, że nasza armia była zacofana, oparta głównie na kawalerii. Owszem, ona była, ale mieliśmy też nowoczesne rodzaje uzbrojenia. Ponadto armia polska liczyła około miliona żołnierzy, była wówczas jedną z największych armii na świecie. Wiadomo, że silniejsze były Armia Czerwona, Wehrmacht, czy armia francuska, ale my też dysponowaliśmy liczącą się siłą – mówił Piotr Rybak. - Klęska byłą wynikiem wielu czynników, m.in. atakiem sowietów z 17 września, który dobił polski opór. Po upadku Polski wojna trwała, ale Hitler ostatecznie poniósł klęskę w 1945 roku – dodał historyk.

II wojna światowa była najkrwawszą ze wszystkich wojen. W ciągu 6 lat działań zbrojnych zginęło ponad 60 milionów ludzi. Z tej liczby 6 milionów stanowili obywatele naszego kraju.

Inny charakter miało wystąpienia Hanny Lecyk, przewodniczącej Komisji Gospodarki i Spraw społecznych Rady Miejskiej. Nie brakowało w nim odniesień do współczesności.

- Wojny przewijały się przez naszą Ojczyznę przez stulecia, siejąc zniszczenia, ogromne straty ludzkie i materialne. Naród nasz cechuje niezwykłe oddanie dla Ojczyzny i gotowość do walki w jej obronie – podkreśliła pani przewodnicząca. - Ale każdy naród ma swoich polityków, którzy decydują o jego losach. Przed II wojną światową taniec polityczny wokół Polski odbywał się już od 1938 roku i jak przeczytałam w znakomitej książce znanej dziennikarki Anny Lisieckiej „Wakacje 1939”, równolegle „(…) szalał najmodniejszy taniec, modny krok lambeth-walk. Był to taniec w przeddzień kataklizmu, w Zakopanem zabawy letników i artystów, na Polesiu arystokratów, dyplomatów i szefa brytyjskiej misji wojskowej polującego na kaczki. Wojna wisi w powietrzu, jednak jej nie będzie, bo Hitler się nie odważy, a jeśli, to po trzech tygodniach zwycięska defilada w Berlinie, nasza i sojuszników. Mamy gwarancje Anglii”. Całkowita beztroska i ignorancja faktów, bo przecież wojna nie zaczyna się nagle, ale nagle dotyka wszystkich mniej lub bardziej boleśnie. Wojna to nie tylko polityczne rozgrywki między politykami, to również wojna międzyludzka, w której najostrzejszą bronią jest słowo. Takie wojny są w małych społecznościach lokalnych, takich jak nasza, kiedy nienawiść, brak życzliwości ludzkiej, a wręcz wrogość i złośliwość triumfują nad zrozumieniem i mądrością. Kiedy przestajemy postrzegać człowieka, nie szanując jego prawa do bycia innym od nas samych. Uczmy się życzliwości i pielęgnujmy ją. Pokój nigdy nie jest wartością trwałą, dlatego walczmy o niego już w naszych małych ojczyznach. Dajmy sobie szansę na przedłużanie jego ciągłości. Nie chcemy dla naszych dzieci, wnuków i następnych pokoleń, powtórki upalnego września sprzed 85. lat, kiedy to, powtarzając za Gałczyńskim:

- Uczcijmy, proszę, minutą ciszy tych wszystkich, którzy zginęli na każdym froncie II wojny, w bezpośredniej lub tajnej walce z okupantem. Pomyślmy o nich z życzliwością, mając nadzieję, że odpoczywają na tych niebiańskich polanach – apelowała Hanna Lecyk.

Po wystąpieniach delegacje miasta Sokołów Podlaski, przedstawiciele senatora RP Waldemara Kraski i powiatowych struktur Prawa i Sprawiedliwości, Komendy Powiatowej Policji w Sokołowie Podlaskim oraz Zarządu Powiatowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, Przedsiębiorstwa Usług Inżynieryjno-Komunalnych w Sokołowie Podlaskim, Sokołowskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, Sokołowskiego Ośrodka Kultury i ZPiT „Sokołowianie”, a także sokołowskich placówek oświatowych oraz innych środowisk złożyli kwiaty i zapalili znicze pamięci.

Uczeń szkoły Muzycznej I Stopnia w Sokołowie Podlaskim Aleksander Szczepanik odegrał na trąbce utwór „Śpij kolego”. Natomiast Franciszek Kryszczuk, uczeń Salezjańskiej Szkoły Podstawowej oraz Grzegorz Spychaj z Publicznej Szkoły Podstawowej nr 3 zaprezentowali zebranym okolicznościowe wiersze.

O wrześniu 1939 r. w powiecie sokołowskim pisaliśmy tu: