Spotkanie poświęcone STBS. Wielu najemców lokali było bardzo zaskoczonych...

Zorganizowane we wtorek, 14 stycznia, w magistracie spotkanie lokatorów z władzami miasta Sokołów Podlaski i prezesem Sokołowskiego Towarzystwa Budownictwa Społecznego przyniosło odpowiedzi na część pytań i wątpliwości zgłaszanych przez mieszkańców. Jednak wywołało też ogromne kontrowersje w kwestii spłat kredytów zaciągniętych przez STBS na budowę poszczególnych bloków. Bo okazało się, że te najwcześniej postawione budynki wcale nie zostaną najszybciej spłacone...

Wtorkowe spotkanie w Urzędzie Miasta zwołała burmistrz Iwona Kublik, na wniosek radnego Piotra Sikorskiego. Poza szefową miejskiego samorządu i dużą grupą lokatorów, która zasiadła na sali, wzięli w nim udział: prezes STBS Adam Zawadzki, radca prawny Monika Turos, kierownik Centrum Pomocy Socjalnej Monika Krzemieniewska, urzędnicy z UM oraz radni: wnioskodawca Piotr Sikorski, Józef Kalicki, Radosław Kosieradzki, Daniel Krakowski, Hanna Lecyk i Wioleta Strzała.

- Cieszę się, że tak licznie przybyli dziś mieszkańcy budynków z ulicy Bartoszowej i Walecznych – mówił Piotr Sikorski. - Myślę, że to historyczne spotkanie. Nie było takiego od lat. Poza tym dobiega okres kredytowania, przynajmniej tych pierwszych bloków, jakie powstały na osiedlu STBS. Chcielibyśmy poznać plany STBS, co do dalszych losów naszych mieszkań. Co będzie po spłaceniu kredytów? Czy czynsze spadną? Czy będzie możliwość wykupu, także z bonifikatą. Czy ta bonifikata, którą stosujemy przy wykupie lokali komunalnych będzie miała zastosowanie? Właśnie dlatego chciałem zwołania tego spotkania. Dziękuję pani burmistrz i państwu urzędnikom za pomoc w jego organizacji – mówił radny.

Adam Zawadzki przypomniał, że Sokołowskim Towarzystwem Budownictwa Społecznego zarządza dopiero od pół roku. Po kolei odniósł się do tematów spotkania. Zaczął o uwag co do wysokości czynszów i możliwości powstrzymania podwyżek. Wskazał wprost, że wynikają one z inflacji, wzrostu cen energii, gazu i innych kosztów.

- Spółka nie jest oderwana od sytuacji gospodarczej w Polsce. Jeśli inflacja nie będzie rosła, my też nie będziemy podnosili stawek czynszu. W tym roku podwyżka od kwietnia jest właśnie o wskaźnik inflacji, 5 procent, nic więcej. Nasze długoterminowe umowy są aneksowane i wzrost cen jest o kilkanaście procent rok do roku, a nie o pięć. To nie są koszty zależne od nas. Jako spółka z o.o. działamy na zasadach prawa handlowego, mamy kredyty w BGK i bank nas pilnuje, musimy uzyskiwać poprawne wskaźniki – wyjaśniał. Dodał również, że także coroczne podnoszenie płacy minimalnej wpływa na koszty w spółce.

W dalszej części swojej wypowiedzi prezes Adam Zawadzki odniósł się do kwestii spłat kredytów zaciągniętych na poszczególne budynki. Zaznaczył, że przedstawia informacje pozyskane z Banku Gospodarstwa Krajowego, a nie własne symulacje. I tak: budynek przy ul. Walecznych 1 – spłata kredytu w BGK ma nastąpić w lutym 2027 r.; Walecznych 3 – grudzień 2025 r.; Bartoszowa 11A – wrzesień 2030 r.; Bartoszowa 11 – kwiecień 2038 r.; Bartoszowa 11B – kwiecień 2031 r.; Bartoszowa 11C – styczeń 2029 r.; Bartoszowa 11D – styczeń 2034 r.

- Ze strony banku zamknięcie kredytu oznacza zdjęcie hipoteki z działki, na której stoi budynek – wyjaśniał prezes STBS. Dodał, że wszystkie kredyty zostały rozłożone na 999 rat. Podkreślił, że harmonogramy spłat poszczególnych kredytów jest w stanie udostępnić zainteresowanym mieszkańcom, a wkrótce znajdą się one na nowej stronie internetowej STBS i będą co roku aktualizowane. Pytany przez mieszkańców wyjaśnił, że po spłacie kredytu najemcy lokalu w danym budynku będą płacić czynsz pomniejszony właśnie o kwotę raty kredytu.

Informacje o datach spłat kredytu za poszczególne budynki zbulwersowały część osób obecnych na sali. Szczególne wątpliwości pojawiły się w przypadku bloku przy ul. Bartoszowej 11. Został on zbudowany jako jeden z pierwszych, mieszkańcy byli przekonani, że spłata kredytu nastąpi lada chwila. Twierdzili, że w umowach, jakie z nimi zawarł STBS w 1999 r. była mowa o 20 lub 25 latach spłaty kredytu. A tymczasem z danych przedstawionych przez prezesa Zawadzkiego wynika, że ten okres to blisko... 40 lat!

- Mamy w umowach zapisany okres spłaty 20 lat od 1999 r. - mówiła jedna z uczestniczek spotkania. Prezes Zawadzki dziwił się, że takie zapisy w ogóle w umowie się znalazły. - Nie ja tu byłem 20 lat temu, nie ja zawierałem te umowy – mówił.

- Stronami umowy kredytu nie jesteście państwo, ale STBS i bank – włączyła się do dyskusji radca prawny Monika Turos. - To nie jest pani kredyt. Musicie państwo zrozumieć założenie budownictwa społecznego. Państwo macie zawarte umowy najmu, jesteście najemcami. Idea TBS polegała na tym, że państwo wpłacając partycypację, czyli niewielki wkład, otrzymywaliście mieszkanie jako najemcy. Państwa sytuacja jest zbliżona do tej, jakbyście wynajmowali mieszkanie od osoby prywatnej. Jednak w porównaniu do najmu od przykładowego Kowalskiego - państwo, wynajmując mieszkanie od STBS mieliście zapewnione bezpieczeństwo, że dopóki płacicie, możecie mieszkać. Na tzw. prywatnym rynku nieruchomości moglibyście zostać wyrzuceni nawet z dnia na dzień. A kredyt nie jest państwa, tylko spółki – dodała. Ale te słowa wywołały burzę i falę dyskusji.

- Nie jestem w stanie dziś odpowiedzieć, dlaczego tak te okresy spłat wyglądają. My tu nic przed państwem nie ukrywamy, postaramy się wszystko wyjaśnić i państwa poinformować – podkreśliła Adam Zawadzki. Zaznaczył, że aby wyjaśnić zgłaszane przez mieszkańców wątpliwości konieczne jest szczegółowe sprawdzenie szczegółów. - Z mojego doświadczenia z STBS w Siedlcach wynika, że okresy spłaty kredytów wynikały przede wszystkim od wysokości pożyczonej kwoty i przeważnie były brane na stały okres. Ale mogły być wydłużane. Bank też narzucał pewne warunki i możliwości spłaty. Prezes dodał też, że zasoby STBS nie są zasobami komunalnymi i trzeba je traktować odrębnie.

Radny Radosław Kosieradzki przedstawił swoją teorię dotyczącą niejasności w terminach spłaty kredytów za poszczególne budynki. - Każdy kredyt był brany w innym momencie. Po każdym takim kredycie mogły być na nowo przeliczane spłaty i dzielone na wszystkich najemców. To jest mój wniosek. Dlatego tym, co byli pierwsi, wyszły najdłuższe spłaty, bo od nowa byli wliczani. Nie było rozliczania poszczególnych bloków, ale całego STBS – sugerował. Ale takiej interpretacji zaprzeczył Adam Zawadzki.

Jedna z mieszkanek zaproponowała, by prezes wyjaśnił powody tak długiego okresu kredytowania najstarszego budynku i zwołać kolejne spotkanie. Do tego pomysłu przychylili się inni.

- Pan prezes i pani burmistrz są tu dopiero od kilku miesięcy. Nie było ich, gdy te umowy kredytowe podpisywano. Ja też jako radny nie miałem świadomości, że te okresy kredytowania są dłuższe niż 20-25 lat – podkreślił radny Piotr Sikorski. - Po to się spotkaliśmy, ale po analizie przez pana prezesa spotkamy się jeszcze raz. Okazuje się, że najkrócej kredytowany jest jeden z najmłodszych bloków, przy Walecznych 3. Nie chcemy nic przed państwem ukrywać, tylko wyjaśnić. Nie mamy złych intencji, to nasze pierwsze takie spotkanie, nie robimy nic państwu na złość – dodał.

- Przy deficycie, jaki zastałam w ubiegłym roku w mieście, również musiałam prosić banki o rozłożenie na dłuższy okres kredytowania, bo nie było innego wyjścia. Tu też musimy zweryfikować poszczególne umowy, co się stało. Bo te 999 rat nijak się nie pokrywa z okresem kredytowania – mówiła z kolei burmistrz.

Prezes STBS odnosząc się do możliwości wykupu mieszkań i ewentualnej bonifikaty na taki wykup podkreślił, że w takim pytaniu pomieszano dwa rodzaje zasobów komunalnych.

- Bonifikatę stosuje się wyłącznie dla lokali komunalnych miasta. Nie ma możliwości skorzystania z tych zasad przy wykupie lokali STBS – podkreślił. - Jeśli chodzi o lokale STBS to przeniesienie własności reguluje ustawa o wspieraniu niektórych form budownictwa społecznego. Ona określa zasady wykupu mieszkań TBS. Warunkiem jest spłacenie kredytu. Najgorsze jest to, że w ustawie jest odniesienie wartości nieruchomości do ceny rynkowej. Komu się zatem to opłaca kupić? Cena rynkowa na dziś w Sokołowie – robiliśmy ją na Żołnierzy Niezłomnych i na Oleksiaka Wichury - obecnie wyszła 8 tys. zł za mkw. Mieszkania, jakie ewentualnie STBS miałby sprzedawać, najpierw musiałyby być wycenione przez biegłego i po takiej cenie należałoby je sprzedawać, oczywiście po potraceniu partycypacji - mówił.

Ta sprawa też wywołała emocje wśród mieszkańców. Ludzie bulwersowali się, że ponoszą koszty spłaty kredytu, a nie są one uwzględniane w momencie wykupu. - Dlaczego mam płacić 8 tysięcy za metr? – pytał jeden z najemców i dostał brawa od innych.

- Ja mówię, jak jest w ustawie. Tam jest odniesienie do cen rynkowych. Przypominam, co mówiła pani mecenas: kredyt brała spółka. Możemy sobie różne rzeczy życzyć, ale ustawa jest, jaka jest: nie przewiduje sprzedaży mieszkań z upustami, a jedynie z odliczeniem zwaloryzowanej partycypacji. Idea TBS była taka sama w całej Polsce. To nie jest pomysł Sokołowa, ale dotyczy całego kraju – wyjaśniał Adam Zawadzki.

Podczas spotkania poruszono też wiele innych tematów. Była mowa o problemach z firmą serwisującą kotłownie gazowe, o awariach domofonu, realizacji bieżących remontów, wymianę okien. Padły pytania o budowę wiaty przy jednym z bloków, problemy z ociepleniem jednego z budynków.

Prezes Adam Zawadzki apelował, by pytania i problemy zgłaszać drogą mailową do STBS, bo to daje gwarancję, że „nie umkną” pracownikom i zostaną podjęte odpowiednie działania.

W ostatniej części szefowa CPS Monika Krzemieniewska omówiła możliwości pozyskania dodatków mieszkaniowych.

- Dobrze, że to spotkanie się odbywa, ale nie oczekujcie państwo, że na nim wyjaśnimy wszystko, co działo się przez 25 lat. Mamy informacje przygotowane, ale okazuje się, że musimy zgłębić temat – podkreśliła burmistrz Iwona Kublik. Potwierdziła, że kolejne spotkanie zwoła, w perspektywie 2-3 tygodni, bo tyle potrzeba na uzyskanie wyjaśnień z BGK.